Năm 2024 chúng ta bước vào nền kinh tế khó khăn, vì vậy những ý tưởng kinh doanh độc đáo sẽ giúp bạn đạt được mục tiêu tài chính tốt hơn.
Mô hình kinh doanh là định hướng, kim chỉ nam cho doanh nghiệp, giúp 1 doanh nghiệp phát triển lâu dài và có khả năng tạo ra những giá trị bền vững. Vì thế, mỗi doanh nghiệp cần phải xác định chính xác mô hình kinh doanh thực sự phù hợp với mục tiêu của mình.
1. Mô hình nhượng quyền thương hiệu
Mô hình nhượng quyền là hình thức bên nhượng quyền cung cấp cho bên được nhượng quyền về giấy phép kinh doanh, tài liệu đào tạo, công thức kinh doanh… Bên được nhượng quyền sẽ phải trả chi phí bản quyền cho bên nhượng quyền để được sử dụng thương hiệu và bán sản phẩm của họ. Bên nhượng quyền có thể yêu cầu mức phần trăm doanh thu tuỳ vào sự thoả thuận của 2 bên.
Đây là mô hình đang ngày càng phổ biến và phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam. Hạn chế lớn nhất của mô hình này đó là chất lượng sản phẩm/dịch vụ được phát triển từ bên nhận nhượng quyền đôi khi không được đảm bảo.
Ví dụ hiện nay ở Việt Nam một số thương hiệu nhượng quyền lớn đang ngày càng phát triển phải kể đến là chè Chang Hi, cà phê Trung Nguyên…
2. Mô hình kinh doanh trả phí Freemium
Mô hình kinh doanh trả phí Freemium là sự kết hợp giữa dịch vụ miễn phí và trả phí. Những sản phẩm/dịch vụ miễn phí luôn thu hút người dùng. Vì thế nếu doanh nghiệp biết cách áp dụng yếu tố miễn phí trong kinh doanh sẽ giúp đẩy doanh thu nhanh chóng.
Mô hình kinh doanh này phù hợp với các sản phẩm/dịch vụ công nghệ. Ban đầu, doanh nghiệp cho người dùng sử dụng sản phẩm miễn phí để trải nghiệm. Sau một thời gian nhất định, để có thể tiếp tục sử dụng hoặc nâng cấp các tính năng chuyên nghiệp hơn, người dùng phải bỏ tiền ra để mua sản phẩm.
Điểm thách thức doanh nghiệp khi áp dụng mô hình này đó là khâu cải tiến, làm mới, thay đổi và tạo ra phiên bản trả phí thật sự giá trị. Doanh nghiệp phải làm sao để khách hàng cảm thấy “đáng” khi trả phí để sử dụng sản phẩm.
Một số doanh nghiệp đang thành công trong việc ứng dụng mô hình này đó là Zoom, Spotify, Canva…
3. Mô hình kinh doanh 1 đổi 1
Mô hình 1 đổi 1 được xây dựng dựa trên sự kết hợp giữa mô hình lợi nhuận và phi lợi nhuận. Trong đó, yếu tố phi lợi nhuận có mục đích kích thích khách hàng mua sản phẩm và là nền tảng cho sự phát triển lâu bền của doanh nghiệp. Cụ thể là khi khách hàng mua sản phẩm, một phần lợi nhuận đó sẽ được sử dụng với mục đích giúp ích cho cộng đồng, xã hội.
Một ví dụ cụ thể để các doanh nghiệp dễ hình dung đó là cách ứng dụng mô hình 1 đổi 1 của thương hiệu giày TOMS – khi khách hàng mua 1 đôi giày, sẽ có 1 đôi giày khác tặng cho 1 trẻ em nghèo trên toàn thế giới. Khách hàng đã hưởng ứng rất nhiệt tình bởi vì đây là hành động đẹp, vừa mua sản phẩm mình yêu thích, vừa tham gia một hoạt động xã hội vô cùng ý nghĩa.
4. Mô hình máy in và hộp mực (lưỡi dao cạo)
Máy in và hộp mực là mô hình trong đó doanh nghiệp sẽ bán ra 1 sản phẩm với giá thấp nhưng khách hàng cần mua lại nhiều lần cùng với sản phẩm mua cố định 1 lần với mức giá cao.
Hiểu theo đúng tên mô hình này, khi khách hàng mua máy in, họ sẽ phải quay lại mua hộp mực nhiều lần để sử dụng máy in. Ví dụ các doanh nghiệp đang áp dụng mô hình này: máy pha cà phê Nespresso, máy in HP…
5. Mô hình thu kinh doanh lợi nhuận từ sản phẩm kèm theo
Kinh doanh thu lợi nhuận từ sản phẩm kèm theo là hình thức doanh nghiệp cung cấp sản phẩm khách hàng thực sự cần, sau đó kết hợp bán cùng sản phẩm đi kèm khác.
Với hình thức kinh doanh này, doanh nghiệp có thể mở rộng thêm ngách sản phẩm và tăng doanh thu. Ví dụ khi bán kem đánh răng, PS có kèm theo sản phẩm bàn chải đánh răng PS để kích thích khách hàng lựa chọn.
6. Mô hình kinh doanh Agency
Kinh doanh theo mô hình agency là hình thức công ty chuyên tư vấn và cung cấp các giải pháp về marketing, truyền thông cho các doanh nghiệp khác. Agency là những chuyên gia với kinh nghiệm thực chiến đem lại các sản phẩm truyền thông, kế hoạch marketing hiệu quả giúp doanh nghiệp khác phát triển.
Tuy nhiên, để có thể kinh doanh theo mô hình này thành công, các agency cần chứng minh được sự đáng tin cậy đối với doanh nghiệp khác, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn. Ví dụ hiện nay nhiều agency đang hoạt động rất tốt như MediaZ, Ogilvy Vietnam…
7. Mô hình kinh doanh đồng đẳng – Peer to Peer Business Model
Mô hình kinh doanh đồng đẳng có nghĩa là doanh nghiệp hoạt động giống như một nhà trung gian làm cầu nối để có thể đáp ứng đồng thời giá trị cho cả bên cung và bên cầu. Từ đó, doanh nghiệp thu về phí hoa hồng sau mỗi giao dịch thành công. Mô hình này được các sàn thương mại điện tử áp dụng rất thành công.
Ví dụ như Shopee thu về phí dịch vụ 5% khi cho người bán thuê những gian hàng trực tuyến, Tiktok thu phí 1% người bán…
8. Mô hình kinh doanh dạng chuyển đổi tiền mặt theo chu kỳ – Cash Conversion Cycle
Chuyển đổi tiền mặt theo chu kỳ được áp dụng nhiều với các doanh nghiệp có tỷ suất lợi nhuận thấp. Mô hình này được áp dụng bởi vì để có thể tồn tại trên thị trường, các doanh nghiệp sau một thời gian ngắn sẽ sử dụng tiền lợi nhuận thu được để chi trả cho các nhà cung cấp nguyên liệu sản xuất.
Việc thanh toán các khoản nợ trong ngắn hạn với chu kỳ cố định sẽ giúp doanh nghiệp có thể nâng cao sự uy tín đối với đối tác làm ăn. Đây có thể hiểu đơn giản là một bí quyết trong kinh doanh mà doanh nghiệp nên áp dụng.
9. Mô hình kinh doanh mới – ngành giáo dục – Educational Niche Business Model
Kinh doanh ngách sản phẩm thuộc lĩnh vực giáo dục đang ngày càng trở nên phát triển, đặc biệt là E-learning – giáo dục trực tuyến. Mô hình này áp dụng giữa sự pha trộn Freemium và hình thức đăng ký.
Ví dụ ELSA English là nền tảng ứng dụng học tiếng Anh trực tuyến cho phép người dùng tải về và học miễn phí một số bài học. Sau đó, muốn sở hữu nhiều bài học chuyên sâu hơn, người dùng phải mua các gói dùng, trong đó có gói bán trọn đời.
10. Mô hình kinh doanh khách sạn thú cưng – mô hình mới tại Việt Nam
Thế hệ gen Z tại Việt Nam hiện nay đang có xu hướng nuôi thú cưng khá nhiều. Nhu cầu sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe, nơi ở cho thú cưng cũng ngày càng tăng cao. Vì thế, mô hình kinh doanh khách sạn thú cưng càng có tiềm năng để phát triển.
Hiện nay đã có khá nhiều doanh nghiệp thành công khi kinh doanh mô hình này phải kể đến đó là: Kimi Pet, Lolipet…
Khi thời đại phát triển, công nghệ ngày càng hiện đại, sẽ càng có nhiều mô hình kinh doanh hình thành. Khi doanh nghiệp lựa chọn mô hình kinh doanh cần phải xem xét kỹ các yếu tố như thị trường, mục tiêu…
Các yếu tố ảnh hưởng đến những mô hình kinh doanh mới
Việc lựa chọn được một mô hình kinh doanh phù hợp là tiền đề giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, tuy nhiên doanh nghiệp cần cân nhắc đến những yếu tố ảnh hưởng sau:
- Tệp khách hàng mục tiêu: khách hàng mục tiêu sẽ ảnh hưởng đến chính sách quảng bá, chiến lược sản xuất và phân phối sản phẩm. Không những thế, xác định đúng tệp khách hàng mục tiêu giúp doanh nghiệp có thể chọn ngách sản phẩm phù hợp với nhu cầu khách hàng
- Những hoạt động chính trong mô hình kinh doanh: Quyết định đến kế hoạch sản xuất sản phẩm, quy trình làm việc cho đội ngũ nhân sự
- Đối tác tiềm năng: Khi kinh doanh đối tác chính là nhân tố giúp doanh nghiệp có thể cân nhắc lựa chọn được các nhà cung cấp nguyên liệu sản xuất, phân phối sản phẩm theo ngách khách hàng phù hợp
- Tài nguyên chính để phát triển: Giúp doanh nghiệp lựa chọn đơn vị cung cấp tài nguyên và phân bổ, tuyển dụng nhân sự phù hợp cho kế hoạch kinh doanh
- Các mối quan hệ giữa khách hàng và doanh nghiệp: Doanh nghiệp cần thiết lập mối quan hệ mật thiết giữa khách hàng và doanh nghiệp để tăng sự tin tưởng, từ đó có chiến lược tiếp thị sản phẩm hiệu quả
- Kênh phân phối chính của doanh nghiệp: Phân phối trực tiếp hay gián tiếp, đại lý hay bán lẻ… Xác định kênh phân phối sẽ giúp doanh nghiệp đẩy mạnh kế hoạch xúc tiến bán hàng hiệu quả
- Nguồn thu nhập chính của doanh nghiệp: Xác định nguồn thu nhập chính sẽ giúp doanh nghiệp có kế hoạch điều chỉnh vốn, chi phí sản xuất, phân phối sản phẩm phù hợp để đem về lợi nhuận cao nhất
- Cơ cấu chi phí như thế nào: Yếu tố này giúp doanh nghiệp có thể phân bổ chi phí cho các hoạt động sản xuất, phân phối sản phẩm/dịch vụ tối ưu nhất, đem về lợi nhuận cao nhất
Để có thể kinh doanh thành công, chủ doanh nghiệp cần phải nghiên cứu, định hướng và đưa ra những quyết định phù hợp (phù hợp với đối tượng khách hàng và phù hợp với mục tiêu của doanh nghiệp).
Nguồn: vntrendy.net
